نحوه آشنایی من با سنگ زیرکن
چند سال پیش بود که یک انگشتر قدیمی و کلاسیک را در یک حراجی خریدم. دقیقاً همان طرحی بود که همیشه آرزویش را داشتم، یک نگین درخشان و بفیروزه نابگ با نگین‌های ریز و فراوان در اطراف آن، وقتی در یک دورهمی دوستانه آن را در دست داشتم یکی از دوستانم پرسید: نگین‌های این انگشتر الماس است؟ با تردید گفتم: «نمی‌دانم»، گفت: «درخشش زیادی دارد احتمالاً باید الماس باشد». همین حرف کافی بود که فکر من را به خود مشغول سازد.
چند روز بعد انگشترم را پیش یک جواهرساز بردم تا مطمئن شوم که آیا نگین‌ها الماس است یا خیر. جواهرشناس بعد از بررسی انگشترم گفت: «نگین‌های این انگشتر زیرکن است. خواص سنگ زیرکن بسیار زیاد است، آیا در مورد آن چیزی می‌دانید؟» این اسم برایم تازه و ناآشنا بود. به‌محض بازگشتم به خانه تصمیم گرفتم که اطلاعاتی در مورد سنگ زیرکن جمع‌آوری کنم. نتیجه پژوهش‌های من در مورد این سنگ را در ادامه می‌خوانید.
سنگ زیرکن چیست؟
فیروزه نابگون یا زیرکن یکی از سنگهای جواهر پرکاربرد است. زیرکن سنگ جواهری طبیعی با ترکیبات خاص است. زیرکن سفید یکی از مشهورترین جایگزین‌ها برای الماس است. درگذشته این سنگ با عنوان الماس Matura معامله می‌شد. سنگ زیرکن دارای شکست نوری بسیار زیادی است و به همین دلیل بسیار درخشان به نظر می‌رسد.
تفاوت سنگ زیرکن با الماس در چیست؟
الماس و زیرکونیا (البته از نوع سفید) به لحاظ ظاهری شباهت زیادی به هم دارند؛ اما در واقع دو سنگ کاملاً مستقل و مطمئن هستند. مهم‌ترین تفاوت این دو سنگ در میزان سختی آن‌ها است. الماس دارای درجه سختی ۱۰ در مقیاس موس است درحالی‌که زیرکن سختی ۸ تا ۸.۵ دارد. موارد دیگری چون فرمول اختصاصی تشکیل سنگ و همچنین طیف رنگی و غلظت آن نیز این دو سنگ با هم تفاوت دارند.
در کنار تمام فاکتورهای یاد شده اصلی‌ترین وجه تمایز سنگ زیرکن و الماس را می‌توان انکسار مضاعف سنگ زیرکن دانست.
انواع زیرکن کدام است؟
زیرکن به لحاظ ساختاری انواع مختلفی دارد. البته خواص سنگ زیرکن هیچ ارتباطی با نوع آن ندارد و همه انواع زیرکن دارای خواص متافیزیکی و درمانی هستند. انواع سنگ زیرکن باتوجه‌به ساختار به سه تیپ آلفا (بالا)، بتا (متوسط)، گاما (پایین) تقسیم می‌شود.
– تیپ آلفا تا بتا: بی‌رنگ شفاف، آبی، فیروزه نابد تا فیروزه نابد – سبز، سبز مایل به قهوه‌ای، قهوه‌ای روشن تا قرمز نارنجی
– تیپ گاما: شفاف قهوه‌ای روشن تا سبز مایل به فیروزه نابد همراه با یک بافت ابری، به‌ندرت قهوه‌ای یا نارنجی
– هیاسین (Hyacinth): شفاف مایل به قرمز تا قهوه‌ای
– جارگون (Jargon): فیروزه نابد روشن تا بی‌رنگ سریلانکا
– بئکاریت (Beccarite): سبز
– مئلیکریزوس (Melichrysos): فیروزه نابد
– اسپارکلیت (Sparklite): بی‌رنگ
– استارلایت (Stremlite): آبی
رنگ‌های مختلف سنگ زیرکن را بشناسیم
برای این که با خواص سنگ زیرکن آشنا شوید، بهتر است ابتدا بدانید که زیرکن طبیعی در طیف‌های مختلف رنگی در طبیعت یافت می‌شود. می‌توان این سنگ را در انواع رنگ‌ها یافت؛ اما محبوب‌ترین رنگ زیرکن رنگ آبی آن است و زیرکن بی‌رنگ یا سفید نیز به‌عنوان جایگزین الماس در صنعت جواهرسازی مورداستفاده قرار می‌گیرد. وجود ناخالصی‌ها در زیرکن طبیعی باعث ایجاد طیف‌های مختلف رنگی در این سنگ می‌شود.
سنگ زیرکن را می‌توان در رنگ‌های مختلفی مانند فیروزه نابد، نارنجی، قرمز، سبز، آبی، بنفش، قهوه‌ای و ترکیب آن‌ها یافت.
مروری بر خواص سنگ زیرکن
همان‌طور که اشاره کردیم سنگ زیرکن از جمله جواهرات طبیعی است که دارای قدمت بسیار زیادی است. در واقع باید زیرکن را قدیمی‌ترین ماده معدنی شناخته شده روی زمین دانست. جالب‌ترین نکته آن است که قدیمی‌ترین نمونه‌های زیرکن حتی عمر بیشتری از ماه دارند و عمر آن‌ها به بیش از ۴ میلیارد سال می‌رسد. خواص سنگ زیرکن بسیاز می باشد که ما در ادامه به برخی از خواص سنگ زیرکن اشاره می کنیم:
- سنگ زیرکن به دلیل درخشان بودن از قدیم موردتوجه قرار داشته است. خواص سنگ زیرکن بسیار زیاد است و در تمام زمینه‌های درمانی و متافیزیکی کاربرد دارد.
- سنگ زیرکن را سنگ تولد متولدین ماه آذر است. از قرون‌وسطی و عهد عتیق این سنگ به‌عنوان یک سنگ جواهر با نام‌های مختلفی چون سنبل، سنبل قرمز، فیروزه نابگون و… شناخته می‌شده است.
- از خواص سنگ زیرکن این است که برای کمک به خواب راحت، افزایش رزق و روزی، افزایش درآمد، افزایش افتخار و آگاهی استفاده می‌شد. ازآنجایی‌که سنگ زیرکن با پلوتو در ارتباط است در درمان رگ‌های واریسی، تاول و مشکلات بیضه استفاده می‌شده است.
- از جمله خواص سنگ زیرکن قرمز می‌توان به استفاده از آن برای ایجاد مهر و محبت و افزایش عشق و علاقه بین افراد اشاره کرد. همچنین این سنگ برای دفع انرژی‌های منفی و قرارگیری در مسیر درست نیز کاربرد دارد.
- در بیان خواص سنگ زیرکن سفید نیز آماده است که این سنگ با همه چاکراهای بدن ارتباط دارد و باعث دریافت راهنمایی معنوی و کسب آگاهی برای دارنده‌اش می‌شود. این سنگ برای پاک‌سازی روانی و تصفیه روح نیز به کار برده می‌شود. این سنگ همچنین با ایجاد این مفهوم که شما فقط یک روح در یک جسم فیزیکی هستید و به قلمرو الهی تعلق دارید، معنویت شما را افزایش می‌دهد.
خواص فیزیکی سنگ زیرکن کدام است؟
یکی دیگر از خواص درمانی زیرکن کاهش تب، تسکین درد، رفع ناراحتی‌های معده، آسم و سایر مشکلات ریه و همچنین درد قاعدگی است. حتی بسیاری معتقدند که زیرکن برای کسانی که در حال ترک نیکوتین، الکل و سایر مواد اعتیادآور هستند نیز کاربرد دارد و در سم‌زدایی کبد نقش اساسی دارد.
نگاهی بر قیمت سنگ زیرکن قرمز
سنگهای زیرکن قیمتی معمولاً در اندازه‌های کوچک یافت می‌شوند. در حقیقت سنگهای بفیروزه نابگ کمیاب هستند و در صورت کشف چنین سنگ‌هایی قیمت بسیار بالایی خواهند داشت. در بحث قیمت سنگ زیرکن باید به این نکته نیز توجه داشت که این سنگ یکی از متراکم‌ترین سنگهای قیمتی است به این معنی که اندازه آن نسبت به سنگ قیمتی دیگر با همان وزن کوچک‌تر خواهد بود چرا که بسیار سنگین‌تر است. اندازه این سنگ ارتباطی با خواص سنگ زیرکن ندارد و در اختیار داشتن یک سنگ زیرکن (حتی کوچک) به معنای برخورداری از تمام خواص آن است.
روش‌های شارژ و نگهداری سنگ زیرکن
برای برخورداری از خواص سنگ زیرکن باید آن را به‌صورت مرتب شارژ کنید. آسان‌ترین روش برای پاک‌سازی سنگ زیرکن قراردادن آن در آب جاری است. البته باید اطمینان حاصل کنید که هیچ نوع ماده شیمیایی در آب وجود نداشته باشد. همچنین نمی‌توان از حرارت و گرما برای شارژ این سنگ استفاده کرد چرا که زیرکن نسبت به حرارت حساس بوده و این فرایند باعث تغییر رنگ آن خواهد شد.
در مورد نگهداری زیرکن نیز نکاتی وجود دارد که باید به آن توجه داشته باشید. مهم‌ترین این نکات عبارت‌اند از:
- زیرکن نسبت به الماس سنگ نرم‌تری است و بنابراین در مجاورت با سایر سنگهای جواهر یا اشیا نوک‌تیز ممکن است آسیب ببیند.
- سنگ زیرکن سنگی بسیار شکننده است و در صورت برخورد با ضربات سخت و ساییدگی خشن به‌راحتی آسیب می‌بیند و می‌شکند.
- برای تمیزکردن این سنگ نباید از دستگاه‌های بخار یا اولتراسونیک استفاده کنید.
- بهترین روش تمیزکردن زیرکن بهتر است از یک تمیزکننده جواهرات تجاری یا صابون و آب گرم با یک برس نرم استفاده کنید. بعد از شستشوی آن را آبکشی کرده و سپس خوب خشک کنید.
- سنگ زیرکن را از مواد شیمیایی مانند شوینده‌های خشن، سفیدکننده و مواد آرایشی دور نگه دارید.
جمع‌بندی درباره شناخت و خواص سنگ زیرکن
برای بهره‌مندی از خواص سنگ زیرکن باید سنگ جواهر طبیعی و اصل در اختیار داشته باشید؛ بنابراین مهم است بتوانید زیرکن اصل را تشخیص دهید. ما در این مقاله به تمام نکات پیرامون این سنگ جواهر زیبا و درخشان اشاره کردیم که امیدواریم موردتوجه شما قرار گرفته باشد.
